Zorgtuin Woonzorgcentrum de IJpelaar
Een prachtige beleeftuin waar bewoners, medewerkers en familieleden elkaar ontmoeten. Een bijzondere plek die verbindt, waar je tot rust komt en lekker kunt genieten. Dat is het eindresultaat van een bijzonder project. Van Helvoirt Groenprojecten realiseerde het met veel plezier voor zorgcentrum De IJpelaar in Breda.
De behoefte aan een nieuwe tuin was groot. Ilse Aussems, manager van het woonzorgcentrum vertelt: “Hoewel de IJpelaar een zorgcentrum is, waar kundige professionals zorg bieden aan mensen met dementie, lichamelijke en verstandelijke beperkingen, is het primair een plek waar mensen wonen. En bij een woning hoort een fijne tuin.”
De behoefte aan een nieuwe tuin was groot. Ilse Aussems, manager van het woonzorgcentrum vertelt: “Hoewel de IJpelaar een zorgcentrum is, waar kundige professionals zorg bieden aan mensen met dementie, lichamelijke en verstandelijke beperkingen, is het primair een plek waar mensen wonen. En bij een woning hoort een fijne tuin.”
Samen aan de slag
Gedurende het gehele proces van ontwerp tot en met de uitvoering stond co-creatie en plezier centraal. Een betrokken groep bestaande uit cliënten, medewerkers, medisch specialisten en familieleden dacht actief mee. Tijdens diverse sessies leverden ze input voor het ontwerp van de tuin. “De inspiratiesessies waren enorm waardevol. Doordat de sessies plaatsvonden in de tuin, sloten ook spontaan andere bewoners aan. Dit zorgde voor een fantastische dynamiek”, vertelt Ilse.
Gedurende het gehele proces van ontwerp tot en met de uitvoering stond co-creatie en plezier centraal. Een betrokken groep bestaande uit cliënten, medewerkers, medisch specialisten en familieleden dacht actief mee. Tijdens diverse sessies leverden ze input voor het ontwerp van de tuin. “De inspiratiesessies waren enorm waardevol. Doordat de sessies plaatsvonden in de tuin, sloten ook spontaan andere bewoners aan. Dit zorgde voor een fantastische dynamiek”, vertelt Ilse.
Een palet aan mogelijkheden
Inmiddels ligt er een prachtige tuin vol bloemen en planten. Een plek met een palet aan mogelijkheden en ruimte voor diverse activiteiten. Jasperina Venema, adviseur bij Van Helvoirt Groenprojecten: “De toegevoegde waarde van kunstenaar Marcel Sloots van Zilver-Werk was daarbij zeer groot. Hij hielp ons buiten de kaders te denken en kwam met tal van creatieve ideeën. Ik ben blij dat we hem hebben betrokken in deze samenwerking.”
Inmiddels ligt er een prachtige tuin vol bloemen en planten. Een plek met een palet aan mogelijkheden en ruimte voor diverse activiteiten. Jasperina Venema, adviseur bij Van Helvoirt Groenprojecten: “De toegevoegde waarde van kunstenaar Marcel Sloots van Zilver-Werk was daarbij zeer groot. Hij hielp ons buiten de kaders te denken en kwam met tal van creatieve ideeën. Ik ben blij dat we hem hebben betrokken in deze samenwerking.”
In de tuin vind je zowel besloten zitplekken -waar bewoners zich rustig kunnen terugtrekken- als een levendig terras. Daarnaast staat er een prachtige ruime kas, waarin bewoners met hulp van vrijwilligers kunnen klussen en werken. “Het is een fijne plek met veel lichtinval. Bewoners kunnen hier ook bij slecht weer en tijdens de donkere dagen genieten van het buitengevoel”, aldus Ilse. Verder is er een pluktuin, staan er diverse moestuintafels en is er een trapveldje om in beweging te blijven.
Toevallige ontmoetingen
Het mogelijk maken van toevallige ontmoetingen was een grote wens die werd meegenomen in het ontwerpproces van de tuin. Bij toevallige ontmoetingen hoort dat mensen zich, ondanks hun zorgbehoefte of beperking, zo vrij mogelijk moeten kunnen bewegen. De uitdaging was dus om een tuin te creëren die enerzijds de benodigde veiligheid biedt en tegelijkertijd uitnodigt om je vrij te bewegen.
Het mogelijk maken van toevallige ontmoetingen was een grote wens die werd meegenomen in het ontwerpproces van de tuin. Bij toevallige ontmoetingen hoort dat mensen zich, ondanks hun zorgbehoefte of beperking, zo vrij mogelijk moeten kunnen bewegen. De uitdaging was dus om een tuin te creëren die enerzijds de benodigde veiligheid biedt en tegelijkertijd uitnodigt om je vrij te bewegen.
Ilse: “Door goede gesprekken met elkaar te voeren, mogelijkheden te verkennen en vooral te redeneren vanuit mogelijkheden kwamen we tot een mooi resultaat. Een fraai ingerichte en overzichtelijke tuin met natuurlijke poorten, die met behulp van domotica open gaan of juist dicht blijven voor de diverse tuinbezoekers”.
Positief voor de bewoners, positief voor de omgeving
“De reacties op onze tuin zijn overweldigend en positief. Voor een aantal bewoners was deze tuin zelfs een van de redenen om voor ons zorgcentrum te kiezen. De fijne plek die we hebben gecreëerd draagt echt bij aan de kwaliteit van leven in ons zorgcentrum. Bovendien laat wetenschappelijk onderzoek zien dat bepaalde beplanting positieve effecten heeft op het brein. Bij het zien van onze bloemenzee ontspannen mensen en herstelt de concentratie. Dit is niet alleen gunstig voor de bewoners, maar zeker ook voor het personeel en de bezoekers”, aldus Ilse.
Ten slotte heeft de tuin ook een positief effect op de omgeving. “Door het verdwijnen van de tegels en de komst van meer groen zijn er veel meer vogels en insecten te vinden. Dat is goed voor de biodiversiteit. Daarnaast blijft het koeler en neemt de bodem het regenwater beter op”, vertelt Jasperina.
“De reacties op onze tuin zijn overweldigend en positief. Voor een aantal bewoners was deze tuin zelfs een van de redenen om voor ons zorgcentrum te kiezen. De fijne plek die we hebben gecreëerd draagt echt bij aan de kwaliteit van leven in ons zorgcentrum. Bovendien laat wetenschappelijk onderzoek zien dat bepaalde beplanting positieve effecten heeft op het brein. Bij het zien van onze bloemenzee ontspannen mensen en herstelt de concentratie. Dit is niet alleen gunstig voor de bewoners, maar zeker ook voor het personeel en de bezoekers”, aldus Ilse.
Ten slotte heeft de tuin ook een positief effect op de omgeving. “Door het verdwijnen van de tegels en de komst van meer groen zijn er veel meer vogels en insecten te vinden. Dat is goed voor de biodiversiteit. Daarnaast blijft het koeler en neemt de bodem het regenwater beter op”, vertelt Jasperina.
Van Helvoirt Groenprojecten heeft veel ervaring in het realiseren van zorgtuinen voor diverse doelgroepen. Benieuwd naar meer informatie daarover? Wij vertellen je graag meer over het creëren van een belevingsgerichte tuin op maat!